جداسازیdna آپتامر/ آپتامرها از کتابخانه آپتامری با استفاده از پروسه ی cell.selex جهت شناسایی نیسریا مننژیتیدیس

با وجود پیشرفت بشر در زمینه کنترل بیماری های عفونی، بیماری مننژیت همچنان به عنوان یکی از علل اصلی ناتوانی جسمی و مرگ ناگهانی در سراسر جهان است. باکتری نایسریا مننژیتیدیس یکی از شایع ترین عوامل ایجاد کننده مننژیت است که می تواند در طول یک دوره بیماری همه گیر، 1000 مورد عفونت جدید را در هر 100000 نفر ایجاد کند. بیوسنسورها پتانسیل بسیار بالایی برای تشخیص سریع عوامل بیماری زا دارند. در این زمینه، الیگونوکلئوتیدهای صناعی(dna یا rna) که اپتامر نام دارند، می توانند به عنوان جایگزین آنتی بادی ها برای تشخیص پاتوژن ها استفاده شوند. کاهش هزینه ها، سهولت در تهیه و اصلاح و افزایش میزان پایداری، از مزایای اپتامرها نسبت به آنتی بادی ها می باشد. در این تحقیق با استفاده از یک کتابخانه اپتامری، dna اپتامرهایی با اتصال اختصاصی به نایسریا مننژیتیدیس زیرگروه b با روش تکامل سیستماتیک کل سلول از لیگاندها به وسیله غنی سازی نمایی (selex) انتخاب شدند. پس از 8 دور انتخاب علیه نایسریا مننژیتیدیس زیرگروه b(atcc 13090) مجموعه اسیدنوکلئیک غنی با برچسب فلوئورسنتی با استفاده از روش فلوسایتومتری، بدست آمد. نایسریا مننژیتیدیس زیرگروه y(atcc 35561)، نایسریا لاکتامیکا(atcc 23970)، لیستریا مونو سایتوژنز(atcc 7644)، اشرشیا کولی(atcc 11775)، استفیلوکوکوس اورئوس(atcc 25923)، اسینتوباکتر بومانی(atcc 19606)، هموفیلوس انفولانزا نوع b (atcc 10211)، استرپتوکوکس پنومونیه(atcc 33400) در دور سوم و پنجم به عنوان اهداف کانتر درنظر گرفته شدند. اپتامرهای بدست آمده از selex هشتم کلون شدند. 68 کلون بدست آمد که میزان تمایل اپتامرهای 21 کلون به باکتری مورد نظر با روش فلوسایتومتری بررسی گردید. از میان این اپتامرها، 8 اپتامر با میل ترکیبی بالا بدست آمد که از میان آن ها 3 اپتامر تعیین توالی شدند. اپتامرهای k3 و k4 بالاترین تمایل را به نایسریا مننژیتیدیس زیرگروه b و کمترین تمایل را به نایسریا مننژیتیدیس زیرگروه y و باکتری های کانتر نشان دادند. ثابت تقکیک ظاهری ( ارزش kd) برای اپتامر k3 و k4 به ترتیب 8.9 ± 28.3 پیکومول و39.1±8.6 پیکومول محاسبه گردید که اپتامر k3 با کمترین میزان kd به عنوان اپتامر اصلی انتخاب گردید. در این تحقیق به کمک روش selex cell اپتامرهایی بر علیه پاتوژن میکروبی نایسریا مننژیتیدیس از مجموعه باکتری های ایجاد کننده مننژیت بدون نیاز به تخلیص به دست آمد. امید است این اپتامر در تحقیقات بعدی در یک کیت تشخیصی یرای شناسایی باکتری نایسریا مننژیتیدیس بکار گرفته شود.